Νεφρολογικο Κεντρο: Ακομα και παιδια με πετρες στα νεφρα!

Σοβαρή αύξηση καταγράφεται στα περιστατικά εμφάνισης λίθων στα νεφρά, σε νέους και παιδιά. Η παχυσαρκία, η πλούσια σε αλάτι διατροφή αλλά και τα συμπληρώματα ασβεστίου έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνισή τους, ωστόσο κάποια απλά διαιτητικά μέτρα μπορούν να προλάβουν τον σχηματισμό τους. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι οι πέτρες αυτές μπορούν να αφαιρεθούν μέσω ελάχιστα (ή και καθόλου) επεμβατικών τεχνικών, ενώ νέα φάρμακα βοηθούν ώστε να «αποβληθούν» οι πέτρες από το ουροποιητικό σύστημα χωρίς εγχείρηση.

Οι πέτρες στα νεφρά προκαλούν οξείς πόνους, συνήθως οι ασθενείς απευθύνονται στα ιατρεία επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων και σε πολλές περιπτώσεις υποβάλλονται σε εγχείρηση. Οι ουρολόγοι λένε ότι οι ενήλικες «φορτώνονται» τις πρώτες πέτρες αρκετά νωρίς - στα 20 και 30 χρόνια τους, κι όχι στα 40 ή τα 50 τους, όπως ήταν σύνηθες στο παρελθόν.

Και ενώ περίπου το 12% των ανδρών και 7% των γυναικών εμφανίζουν κάποια στιγμή πέτρες στα νεφρά, οι μελέτες έδειξαν ότι η συχνότητα αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς στις γυναίκες. Μάλιστα, oι πέτρες στα νεφρά που κάποτε ήταν σπάνιο φαινόμενο στα παιδιά, τώρα εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα και οι ειδικοί συμφωνούν ότι γι' αυτό ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό η επιδημία της παχυσαρκίας. Ιδιαίτερα oι γυναίκες, εμφανίζουν ιδιαίτερη ευαισθησία, όσον αφορά τις επιπτώσεις από την αύξηση του βάρους τους. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι αύξηση βάρους κατά 18 κιλά από την αρχή της ενηλικίωσης αύξησε τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων στα νεφρά κατά 40% στους άνδρες και κατά 80% στις γυναίκες. Η αύξηση του βάρους δεν είναι, όμως, ο μόνος παράγοντας που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά. Αυτοί σχηματίζονται όταν αυξάνονται οι συγκεντρώσεις μερικών ουσιών στα ούρα που οδηγούν σε κρυσταλλώσεις. Περίπου το 75% των λίθων σχηματίζεται όταν το ασβέστιο συνδέεται με οξαλικά ανιόντα που είναι παραπροϊόντα μεταβολισμού ορισμένων τροφών. Αλλα συνήθη είδη λίθων είναι λίθοι φωσφορικού ασβεστίου και λίθοι ουρικού οξέος. Και για όλα τα είδη καταγράφεται αύξηση περιστατικών.

Δύο παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων στα νεφρά είναι όταν τα άτομα δεν πίνουν αρκετό νερό και όταν καταναλώνουν πολύ αλάτι με τη διατροφή τους - κάτι συνηθισμένο στις μέρες μας. Αλλοι παράγοντες κινδύνου αφορούν τη διατροφή που είναι πλούσια σε ζωικές πρωτεΐνες και σε συνήθη γλυκαντικά, φρουκτόζη και σακχαρόζη. Αντίθετα με την πεποίθηση πολλών, τα γαλακτοκομικά προϊόντα πλούσια σε ασβέστιο, φαίνεται να ελαττώνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων, ενώ η μειωμένη κατανάλωση γαλακτοκομικών μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό τους. «Μερικά άτομα πιστεύουν ότι σε περίπτωση που υπάρχουν λίθοι ασβεστίου θα πρέπει να ακολουθείται δίαιτα φτωχή σε ασβέστιο. Κάτι τέτοιο όμως είναι απολύτως λανθασμένη πρακτική», δήλωσε σχετικά ο δρ Gary Curhan αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Ασβέστιο

Από την άλλη πλευρά τα διατροφικά συμπληρώματα ασβεστίου αποδείχθηκε ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά. Μια εξήγηση είναι ότι πολλά άτομα έχουν την τάση να λαμβάνουν ασβέστιο μόνο από συμπληρώματα, και όχι μέσω της διατροφής τους, έτσι δεν λαμβάνουν τα οφέλη της σύνδεσης του ασβεστίου με οξαλικά ανιόντα από τις τροφές. Αυξάνουν λοιπόν τα επίπεδα ασβεστίου, χωρίς όμως να ελαττώνουν τα επίπεδα των οξαλικών ανιόντων. Παρομοίως, ενώ εσπεριδοειδή φρούτα και ποτά, όπως η λεμονάδα και ο χυμός από πορτοκάλι εμποδίζουν τον σχηματισμό λίθων στα νεφρά, το να λαμβάνουμε συμπληρώματα βιταμίνης C διαπιστώθηκε ότι αυξάνει τον κίνδυνο…

Τυχαιοποιημένες δοκιμές έδειξαν ότι άτομα, τα οποία προχώρησαν σε αλλαγές στη διατροφή τους μείωσαν τον κίνδυνο επανασχηματισμού λίθων κατά 40% ενώ μελέτες παρατηρήσεων διαπίστωσαν έως και 80% μείωση του κινδύνου. Επίσης ορισμένα φάρμακα βοηθούν στην εξισορρόπηση των συστατικών των ούρων και στην πρόληψη σχηματισμού λίθων.

Οι πέτρες πρέπει να απομονωθούν και να αναλυθούν για να προσδιορισθεί ο τύπος τους και ποια συστατικά στα ούρα βρίσκονται πολύ χαμηλά ή πολύ υψηλά, είπε ο δρ Curhan. Οι ασθενείς πρέπει επίσης να αξιολογηθούν και για άλλες νόσους που σχετίζονται με τις πέτρες των νεφρών, συμπεριλαμβανομένης της οστεοπόρωσης, της υψηλής αρτηριακής πίεσης αλλά και του διαβήτη. Το περιστατικό μιας Αμερικανίδας ρεπόρτερ ήταν χαρακτηριστικό. Είχε πέτρες στα νεφρά επί δύο χρόνια, χωρίς το πρόβλημα να έχει αξιολογηθεί από την ουρολόγο της. Μόνο σε μια εξέταση ρουτίνας διαπιστώθηκε υψηλό ασβέστιο στο αίμα της, το οποίο οδήγησε στη διάγνωση νόσου του υπερθυρεοειδούς, μιας διαταραχής που αποκαθίσταται, αλλά προκαλεί το 5% των περιστατικών λίθων των νεφρών.

Νέες τεχνικές για την αφαίρεση των λίθων

Ανεξαρτήτως αιτίας, η θεραπεία των λίθων στα νεφρά έχει βελτιωθεί. Τυπικά, ένας ασθενής πηγαίνει στο τμήμα επειγόντων περιστατικών όταν η πέτρα διέρχεται, που σημαίνει ότι έχει μετακινηθεί από τα νεφρά και «ταξιδεύει» στα ούρα έως την κύστη μέσω του στενού σωλήνα 30 εκατοστών που καλείται ουρητήρας. Στο πρόσφατο παρελθόν οι γιατροί άρχισαν να συνταγογραφούν τους άλφα- αναστολείς, όπως το Flomax, φάρμακο που βοηθά στη χαλάρωση και διαστολή του ουρητήρα και καθιστά ευκολότερη και λιγότερο επώδυνη τη δίοδο της πέτρας. Οταν οι πέτρες είναι πολύ μεγάλες -μπορεί να μεγαλώσουν φθάνοντας έως το μέγεθος μπάλας του γκολφ!- τότε μπορεί να προκριθεί η εγχείρηση. Ωστόσο, υπάρχουν δύο μέθοδοι που δεν απαιτούν χειρουργικές τομές.

-Η λιθοτριψία χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα μεγάλης έντασης για να σπάσει τις πέτρες σε μικρά τεμάχια που θα μπορούν να διέλθουν ευκολότερα από τον ουρητήρα.

-Η άλλη μέθοδος, η ουρητηριοσκόπηση εισάγει μέσω του ουρητήρα το ουρητηριοσκόπιο και «συλλαμβάνει» την πέτρα για να την απομακρύνει ή για να την καταστρέψει με λέιζερ.

Συχνά -κι όταν κρίνεται σωστό- επιλέγεται η λιθοτριψία, επειδή είναι μη επεμβατική μέθοδος. Ωστόσο έχει χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας και τα τεμάχια της πέτρας πρέπει να διέλθουν από τον ουρητήρα. Επίσης τα ηχητικά κύματα μπορεί να προκαλέσουν βλάβες σε κανονικούς νεφρικούς ιστούς. «Εάν υπήρχαν σοβαρές και συνήθεις επιπλοκές θα ήταν προφανείς σήμερα», είπε ο δρ Orson Moe νεφρολόγος και καθηγητής εσωτερικής ιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του νοτιοδυτικού Τέξας στο Ντάλας. «Αλλά νομίζω ότι έως ότου έχουμε μια μελέτη εθνικής κλίμακας δεν θα μπορούμε να ξέρουμε». «Εχω περιθάλψει ασθενείς οι οποίοι είχαν 20 ή 30 πέτρες» συμπλήρωσε ο δρ Curhan, «εάν όμως είστε πρόθυμοι να κάνετε αλλαγές στη ζωή σας για μεγάλο διάστημα, τότε μπορείτε να προλάβετε την εμφάνισή τους με τη σωστή διατροφή».

Πηγή: www.kathimerini.gr

Tags: αιμοκάθαρση ελλάδα, αιμοκάθαρση θεσσαλονίκη, αιμοκάθαρση χαλκιδική, διακοπές και αιμοκάθαρση, μονάδα αιμοκάθαρσης, κλινική αιμοκάθαρσης, νεφρολογική κλινική, νεφρολογικό κέντρο, διακοπές αιμοκάθαρσης